Deklaracja króla Jana III Sobieskiego w sprawie podatków od Żydów

Król Jan III wysłuchawszy suplik żydowskich dotyczących nadużyć popełnianych przez poborców podatkowych i ich sukkolektorów nakazywał, by zgodnie z konstytucją sejmową Żydzi płacili tylko pogłówne i nie byli pociągani do żadnych innych świadczeń. Przekraczające taką wykładnię lauda partykularne nie miały mieć mocy prawnej. Jeśli Żydzi zapłacą 105 tysięcy jednego pogłównego, drugie miało być im rozłożone na dwie raty. Do płacenia pogłównego zobowiązani byli wszyscy Żydzi powyżej dziesiątego roku życia.

Archiwum: Archiwum Państwowe w Lublinie (APL), Archiwum Państwowe w Poznaniu (APP)
Zespół: Księgi grodzkie lubelskie (CL), Księgi grodzkie wschowskie
Sygnatura: AP Lublin, CLRMO 100, k. 664v-667v, APP, Wschowskie Gr. 148, s. 362r-363v, APP, Kaliskie Gr. 294, s. 211v-212v
Język: polski
Data wytworzenia: 13.04.1676
Miejsce powstania: Kraków
Nazwy geograficzne: Kraków, Lublin, Wschowa
Nazwiska: Bużeński Stanisław, Dawid Mojżesz, Jan III Sobieski, Lazarus Izraelowicz, Salomon Jakubowicz
Uwagi:

Uniwersał oblatował w dn. 18 V 1676 r. w księgach poznańskich Salamon Jakubowicz syndyk generalny Żydów poznańskich, a ekstrakt z akt grodzkich poznańskich dn. 19 VI 1676 r. w aktach grodzkich lubelskich oblatował Pejsak Majerowicz syndyk gminy lubelskiej. Oblatowany w aktach grodzkich wschowskich 13 VI 1678 r. przez Dawida Mojżesza. Uwaga: Wg tej kopii uniwersał wystawiony 13 IV 1676 r.

Oblatowany 22 VI 1676 r. w aktach grodzkich kaliskich APP, Kaliskie Gr. 294, s. 212rv przez Lazarusa Izraelowcza mieszkańca Płocka. 

Druk: Sejm Czterech Ziem. Źródła, do druku przygotowali J. Goldberg i A. Kaźmierczyk, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2011, s.85-87. Regest: Materiały źródłowe do dziejów Żydów w księgach grodzkich lubelskich z doby panowania Michała Korybuta Wiśniowieckiego i Jana III Sobieskiego 1669-1697, oprac. H. Gmiterek, Lublin 2003, vol. II, nr nr 408. 

pogłówne uniwersał